Albert-jan Bout/ Arnoud Broekhuizen
05 Arbeidsmiddelen
 >  Electrische veiligheid van aggregaten
Introductie

Binnen GMB worden diverse verschillende aggregaten en generatoren gebruikt om op locatie stroom op te wekken. Bij het gebruik van deze aggregaten zijn specifieke elektrische veiligheidsrisico's. In deze toolbox worden deze risico's en beheersmaatregelen behandeld.

Generatoren kunnen dodelijk zijn als ze verkeerd worden gebruikt of onjuist worden geïnstalleerd. Het is essentieel om te weten hoe je de generator moet aarden. Deze veiligheidsstap wordt vaak genegeerd, maar is cruciaal. 

Elektrische aarding is een veiligheidsmaatregel. Wanneer een elektrisch apparaat een fout naar aarde heeft, dan loopt er een stroom van het apparaat naar de aarde. Hierdoor schakelt de installatieautomaat of aardlekautomaat uit. Dit beschermt de gebruiker tegen elektrische schokken. Aarding beschermt ook elektrische apparatuur tegen schade.



Risico's > Wat kan er gebeuren?

Als de generator niet goed is geaard, zal de stroom door het metalen frame van de generator stromen in plaats van door het elektrische systeem. Dit kan de generator beschadigen en een elektrische schok veroorzaken. Als de generator niet geaard is, kan dit een ernstig veiligheidsrisico, brand of een andere gevaarlijke situatie opleveren voor jezelf en anderen die hem gebruiken:

  • Elektrische schok door contact met niet- geaard metaal
  • Het apparaat raakt oververhit, waardoor brand ontstaat
  • Explosie veroorzaakt door verdwaald of overmatig elektrisch vermogen in contact met motorbrandstof of tank
Maatregelen > Wat moet je doen?

Draagbaar aggregaat tot 1 kV

Klein draagbaar aggregaat tot 1 kVa mag zonder aarding of isolatiebewaking worden gebruikt

Draagbaar aggregaat tot 4,5 kVa

Een klein draagbaar aggregaat met een vermogen tot 4,5 kVa dient te worden geaard. Het slaan van een aardpen is hierbij noodzakelijk om de generator veilig te kunnen gebruiken. Het aggregaat is voorzien van een aardbout met daarbij een pictogram voor de aarding.

Grote aggregaten >10 kVa

Bij de grote aggregaten (zowel los als op een aanhanger) dienen altijd een aardpen geslagen te worden. Als de aggregaat voor langere tijd op dezelfde plaats wordt gebruikt, dient de aardpen gemeten te worden op de juiste waarde. 

Bij hybride aggregaten wordt altijd een aardpen geslagen en doorgemeten. Dit wordt gedaan door de materieeldienst bij het inrichten van de tijdelijke bouwplaats. 

Mobiele lichtmasten

Mobiele lichtmasten dienen ook voorzien te worden van een aardpen. Deze is altijd meegeleverd op de mobiele lichtmast. Dit heeft ermee te maken dat de mobiele lichtmast ook een 230V aansluiting heeft en dat daar een kabelshaspel op aangesloten kan worden. Ook als er een elektrische fout optreed in de bekabeling van de lichtmast kan er op de buitenzijde van de machine spanning komen te staan.

Pictogram aarding
Picogram aarding

Het slaan van een aardpen voor kort gebruik aggregaat

1. Aarding via het frame

Generatoren met een metalen frame worden meestal geaard door de aardedraad aan te sluiten op een van de bouten of schroeven van de generator. Om dit te doen, verwijdert u eenvoudigweg de bout of schroef, maakt u het metalen oppervlak schoon met schuurpapier en gebruikt u de bout of schroef om de aarddraad aan het metalen oppervlak te bevestigen.

2. Plaats de aardpen in de grond.

Sla de grondstaaf met een hamer in de grond. Staven moeten minstens 1,5 meter lang zijn en gemaakt zijn van koper of gegalvaniseerd staal.

Als alternatief kan het volgende worden gebruikt voor aarding

  • Metalen ondergrondse gas- of waterleidingen;
  • Metalen ondergrondse baan;
  • Metalen ondergrondse buizen;
  • Metalen ondergrondse constructies of gebouwen;
  • Ondergrondse metalen putbehuizing;
  • Ondergrondse metalen hekpalen;
  • Ingegraven aardedraden of kabels;
  • Metalen constructies of gebouwen;
  • Metalen palen of buizen die minstens 2,5 meter de grond in zijn geslagen.



Tips > Voor meer informatie

Mocht je meer informatie nodig hebben over het aarden van aggregaten? Bel dan met Albert-jan Bout (installatieverantwoordelijke GMB)